افت تقاضای آهن در بورس کالا و بازار

با نزدیک شدن به پایان هفته شاهد تشدید رکود در بازار آهن و فولاد داخلی بودیم و قیمت روز آهن آلات در غالب مبادی فروش نیز ثابت اعلام شد اگرچه همچنان نوسانات افزایشی و همچنین کاهش قیمت در برخی از زیرمجموعه‌های بازار داخلی مشهود بود.

بازار ارز نیز که تا نیمه‌های کانال 49 هزار تومان افزایش یافته بود، روز گذشته کمی اصلاح شد و 200 تومان کاهش یافت به طوری که قیمت دلار در پایان روز گذشته حدود 49 هزار و 150 تومان مبادله شد.

بررسی نوسانات قیمت آهن

روز گذشته قیمت میلگرد آجدار در غالب مبادی فروش بدون تغییر عرضه شد اما برخی از کارخانه‌ها بین 50 تا 200 تومان قیمت‌اه را کاهش دادند اما تعدادی دیگر از مبادی فروش بین 100 تا 300 تومان افزایش قیمت داشتند.

قیمت روز تیرآهن در بیشتر کارخانه ثابت بود اما قیمت تیرآهن ذوب آهن اصفهان در برخی سایزها حدود 20 هزار تومان افزایش داشت.قیمت روز نبشی، قیمت ناودانی و قیمت سپری هم در کلیه مبادی فروش ثابت اعلام شد.

قیمت روز پروفیل، قیمت پروفیل مبلی، قیمت پروفیل گالوانیزه و سایر پروفیل‌ها هم پس از جهش 1000 تومانی در کلیه شرکت‌ها، روز گذشته عمدتا ثابت اعلام شدند و تنها قیمت پروفیل نیکان در برخی ضخامت‌ها حدود 400 تومان افزایش داشت. قیمت لوله مانیسمان، قیمت لوله داربستی و سایر لوله‌های درزدار و بدون درز هم در کلیه مبادی فروش ثابت اعلام شدند.

قیمت روز ورق آهن نیز به تبعیت از جو کلی بازار عمدتا ثابت اعلام شدند اما قیمت ورق سیاه فولاد مبارکه در برخی ضخامت‌ها حدود 100 تومان افزایش داشت؛ همچنین قیمت ورق گالوانیزه، قیمت ورق روغنی، قیمت ورق شیروانی و سایر ورق‌های سرد در کلیه مبادی فروش با افزایش 500 تومانی همراه بودند.¹

گزارش‌ها از بورس کالای روز گذشته حاکی است که تقاضای کل در بورس نسبت به حجم کل عرضه به‌طور ‌کم سابقه‌ای در پایین ترین حد ممکن برآورد شد.

به این صورت که از 189 هزار تن میلگرد عرضه شده تنها 16 هزار و تن از آن معامله شد که طبق آمار پایین‌ترین میزان تقاضا نسبت به حجم عرضه در سال جاری برآورد شد. گفتنی است بیشترین میزان عرضه به میلگرد خراسان اختصاص داشت که حجم آن 20 هزار تن بود.

نرخ میانگین میلگرد بورسی 22 هزار و 567 تومان به ثبت رسید که بیانگر افزایش 200 تومانی قیمت میلگرد نسبت به آخرین عرضه است.

همانطور که از معاملات بورس دیروز برمی‌آید قیمت میلگرد آجدار عرضه شده بالاتر از نرخ بازار بود و تقاضای چندانی هم برای این محصول ثبت نشد. از همین رو بازارساز برای حفظ تعادل شاخص نرخ معاملاتی؛ یک عرضه ال سی ۱۰ هزار تن از محصولات را به صورت اعتباری عرضه کرد و با نرخی معامله شد که در بازار وجود واقعی ندارد.

به عنوان نمونه قیمت میلگرد ابرکوه دیروز در بازار خارج از بورس حدود ۲۳،۹۰۰ تومان اعلام شد درحالی که در بورس کالا ۲۴،۷۷۰ تومان معامله شد که این بیانگر فاصله قیمتی کیلویی ۸۰۰ تومانی با نرخ بازار است.

بازار آشفته شمش و افت تقاضای آهن و فولاد

بررسی نرخ عرضه شمش فولاد در بازار فیزیکی بورس کالا و مقایسه آن با تخمین نرخ صادراتی نشان می‌دهد که قیمت‌های داخلی برای این محصول نسبت به قیمت‌های جهانی بالاتر است. در هفته آخر مردادماه، سقف قیمت پایه برای شمش فولاد در بازار فیزیکی بورس کالا به 20 هزار تومان تعیین شد.

با در نظر گرفتن قیمت 461 دلاری برای هر تن بیلت صادراتی به فوب خلیج فارس و بدون در نظر گرفتن 5 درصد تخفیف معمول در معاملات بازار بورس، نرخ ارز کشف‌شده در تعیین قیمت پایه به 43 هزار و 380 تومان می‌رسد. در همین زمان، نرخ ارز مبادله‌ای در بازار اول به 37 هزار و 500 تومان و در بازار دوم به 42 هزار تومان رسیده است.

این واقعیت نشان می‌دهد که تعیین‌کنندگان قیمت پایه برای شمش فولاد به نوعی از رشد نرخ در بازار داخلی حمایت می‌کنند. در مقایسه با نرخ صادراتی به فوب خلیج‌فارس، باید در نظر داشت که نرخ فروش به فوب شامل هزینه حمل تا روی عرشه کشتی نیز می‌شود و منتظر می‌شود که نرخ فروش در بازار داخلی کمتر از نرخ صادراتی باشد. متوسط نرخ فروش شمش فولاد در بازار فیزیکی بورس کالا در پایان مردادماه به 20 هزار و 200 تومان رسیده است. با محاسبه قیمت 461 دلاری برای هر تن بیلت صادراتی ایران به فوب خلیج‌فارس، نرخ ارز معامله شمش فولاد در بازار فیزیکی بورس کالا به 43 هزار و 800 تومان می‌رسد. به این ترتیب، قیمت شمش فولاد در بازار فیزیکی بورس کالا حتی بالاتر از نرخ صادراتی آن قرار دارد.

در آخرین هفته مردادماه، نرخ فروش شمش فولاد صادراتی ایران فوب خلیج‌فارس به ارزش 461 دلار برای هر تن ارزیابی شد درحالی که هر تن شمش فولاد CIS فوب دریای سیاه با نرخی حدود 431 دلار معامله شد. با در نظر گرفتن نرخ ارز مبادله‌ای 37,500 تومان، قیمت هر کیلوگرم شمش فولاد صادراتی حدود 17,280 تومان است.

در همین زمان، قیمت پایه شمش فولاد در بازار فیزیکی بورس‌کالا در بازه 19,000 تا 20,000 تومان قرار دارد و میانگین قیمت آن در هر کیلو به حدود 20,000 تومان ارتقا یافته است. این نشان می‌دهد که فروش شمش فولاد در بازار فیزیکی بورس‌کالا حدود 15 درصد به‌صرفه‌تر از فروش صادراتی آن است.

نحوه سیاستگذاری‌های اخیر باعث تضعیف صادرات شده است. سیاستگذاران صنعتی و اقتصادی با هدف تأمین نیاز بازار داخل، تضعیف صادرات را اجرایی می‌کنند که این رویه باعث کاهش درآمدهای ارزی رسمی کشور می‌شود.

متوسط نرخ فروش دلار در سامانه مبادله‌ای اول برای مردادماه در بازه 37,500 تومان برآورد شد در همین مدت، نرخ دلار در بازار آزاد در بازه 48,000 تا 50,000 تومان نوسان داشت و میانگین نرخ فروش آن حدود 49,250 تومان اعلام شد. افزایش فاصله نرخ نیمایی ارز و نرخ آزاد، به ویژه در شرایطی که صنایع نیازمند بازگشت ارز هستند، از دلایل تضعیف صادرات در چند ماه اخیر است.